Morgen ga ik stemmen. En ik deel graag enige van mijn overwegingen.
1. Ik ben niet perse een tegenstander van referenda. Als het gaat om relatief eenvoudige kwesties, waarbij er redelijkerwijs vanuit kan worden gegaan dat een groot deel van de bevolking voldoende kennis in huis heeft om een overwogen beslissing te nemen, én het gaat om beslissingen waarbij een breed draagvlak belangrijk is, vind ik een referendum een goed middel. Daar is bij dit referendum geen sprake van: De pdf-versie van het verdrag telt 323 pagina’s, het gaat over handel, over het integreren van standaarden, samenwerking op politiek en juridisch vlak (onder andere het Internationaal Strafhof), op militair vlak (onder meer op het gebied van conflictpreventie en het beperken van massavernietingswapens), over privacy etcetera, etcetera, etcetera. De meeste mensen hebben domweg niet de tijd om dat allemaal zorgvuldig te lezen. De Europese Grondwet uit 2005, die ik wel gelezen heb, was in dat opzicht een stuk handzamer. Gelukkig hebben we voor het bestuderen van dit soort teksten een parlement: een groep mensen die door ons gekozen is, die een redelijke (maar niet ideale) afspiegeling vormen van wat er leeft in de samenleving, die betaald krijgen om zich juist in dit soort dingen te verdiepen en daarover een weloverwogen beslissing te nemen. Het liefst zou ik dus niet stemmen.
2. Ik ga wel stemmen omdat het er op dit moment naar uitziet dat de kiesdrempel van dertig procent van de kiesgerechtigden gehaald wordt. Daarnaast maakt de NOS het moeilijker om strategisch op de kiesdrempel te mikken door tussentijds geen opkomstcijfers weer te geven.
3. Het parlement heeft met overgrote meerderheid voor het verdrag gestemd. In de Tweede Kamer hebben 119 parlementariërs voor gestemd (79 procent), tegen 31 tegen, in de Eerste Kamer stemden 55 voor (73 procent) en 20 tegen, waarmee in beide Kamers een tweederde meerderheid ruimschoots gehaald is. Dat alleen al zou voor mij reden genoeg zijn om voor te stemmen.
4. Het lijkt erop dat een meerderheid van de Oekraïense bevolking ook voor het verdrag is. Hier valt best wat op af te dingen, in de regio’s waar op dit moment in gevochten wordt werd niet gevraagd naar de mening van de bevolking, maar het beeld dat het associatieverdrag een groot draagvlak in Oekraïne heeft, lijkt me wel juist. Zeker omdat we ons allemaal de Maidanrevolutie herinneren, waarbij tientallen mensen omkomen zijn in hun protest toen de toenmalige president van Oekraïne, Janoekovitsch, plots het verdrag weigerde te tekenen. Hoewel daar zeker relschoppers tussen zaten, wekte het als geheel toch de indruk van een breedgedragen protest, een indruk nog verder versterkt door de keuze voor de pro-Europese Porosjenko bij de verkiezingen die volgden op het vertrek van Janoekovitsch.
5. Het feit dat het goed is voor Oekraïne is niet het belangrijkst. Uiteindelijk moet Nederland een afweging maken en moet er juist gekeken worden naar de voor- en nadelen voor Nederland. Zowel de voor- als nadelen lijken beperkt; weliswaar zorgt een handelsverdrag zoals dit vermoedelijk voor meer handel van Oekraïne met de EU, maar gezien de grootte van de Oekraïnse economie lijkt me dat het resultaat hiervan uiteindelijk tamelijk marginaal is.
6. Omdat de gevolgen van het verdrag naar mijn oordeel voor Nederland klein zijn, terwijl veel Oekraïners menen dat het goed voor hen is, of dat daadwerkelijk zo is weet ik niet, denk ik dat het alleen al uit medemenselijkheid goed is om voor te stemmen.
7. Mijn houding ten opzichte van de Europese Unie is tamelijk ambivalent. Ik denk niet dat de EU goed functioneert, maar ik denk wel dat een organisatie als de EU noodzakelijk is om de macht van multinationals in te perken en op te kunnen komen voor de mensen met lagere inkomens. Stel dat ik het einde van de Europese Unie zou wensen, dan nog zou ik het niet over mijn hart kunnen verkrijgen om dat ten koste te laten gaan van Oekraïners.
Om al deze redenen stem ik voor.
Schrijf je in voor mijn maandelijkse nieuwsbrief, met analyses van religie, politiek en samenleving:
[mailpoet_form id=”3″]
Geef een reactie