Omdat fysiek bijeenkomen momenteel heel erg lastig is en omdat livestreams een erg beperkt substituut is voor diensten, heeft mijn kerk daarnaast nu een serie filmpjes onder de titel Zon, Zoon, Zoen, en ik heb een kleine bijdrage daaraan geleverd over het onderwerp ‘gender’.

Het onderwerp gender is mijn type kerk een ingewikkeld onderwerp, heel veel mensen hebben er meningen over, maar niet perse kennis. Ik heb geprobeerd in iets meer dan drie minuten er iets zinnigs over te zeggen, zonder compleet te willen zijn. Onder de video de getypte tekst die heel behoorlijk overeenkomt met de uiteindelijk uitgesproken tekst:

Efeze 3:18 en 19: Dan zult u met alle heiligen de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte kunnen begrijpen, ja de liefde van Christus kennen die alle kennen te boven gaat, opdat u zult volstromen met met Gods volkomenheid.

Vanmorgen ga ik een paar dingetjes zeggen over gender. Gaan deze twee verzen over gender? Het eenvoudige antwoord: Nee, natuurlijk niet. Niet direct tenminste. Maar er valt wat meer over te zeggen.

Wat is gender?

De feministische filosofe en wegvoorbereider van het huidige progressieve denken over gender Simone de Beauvoir is het meest bekend van haar uitspraak in De tweede sexe “de vrouw wordt niet als vrouw geboren, maar tot vrouw gemaakt.” Natuurlijk gaat dit niet over biologisch geslacht. Het punt dat De Beauvoir maakt is dat aan zeg maar mensen die biologisch vrouwelijk zijn maatschappelijke normen worden opgelegd die bij vrouwen zouden horen, zoals moederschap, zorgzaamheid en tederheid. En met al die eigenschappen is op zich niets mis. Maar lang niet alle vrouwen komen optimaal tot hun recht als zij in die mal geperst worden, zoals net zo goed veel mannen niet voldoen of willen voldoen aan bepaalde maatschappelijke normen van mannelijkheid. Gender gaat dus over identiteit en niet over biologie. Of, om hier meer theologisch op te reflecteren, dit betreft eerder een strijd tegen maatschappelijke normen dan tegen scheppingsorde.

Wat heeft dit met Efeze 3 te maken?

Het vers maakt volgens mij heel duidelijk dat Christus te groots is om door slechts een iemand gekend te worden, om Christus in zijn volheid te leren kennen is een veelheid van mensen, van ervaringen en van perspectieven noodzakelijk, perspectieven van armoe, van koningschap, van onderdrukking en van geluk. Daarbij past volgens mij ook een breder spectrum van mannelijkheid en vrouwelijkheid dan maatschappelijke normen ons voorschrijven. In Galaten 3:28 neemt Paulus hier een voorschot op wanneer hij zegt dat er in Christus geen Joden of Grieken, geen vrijen of slaven en geen mannen of vrouwen zijn. Paulus spreekt hier niet over biologie, maar over identiteit en over Gods geest.

Moet alles dan maar OK zijn?

Als christenen mogen we volgens mij in alle liefde zoals Christus ons die voordeed christelijke normen en waarden uitdragen die ons zijn doorgegeven, waarbij we volgens mij steeds mogen reflecteren of die van Christus zijn of van onszelf. Als het gaat om wat de Nashville-verklaring genderideologie noemt en de historicus Tom Holland in zijn boek Heerschappij ‘woke’, dan valt tot in detail uit te pluizen wat wel en niet past bij christelijke normen. Daar is dit niet de tijd en de plaats voor. Interessant is dat Tom Holland in zijn boek betoogt dat vele maatschappelijke normen die we nu als vanzelfsprekend beschouwen uit het christendom afkomstig zijn, ook normen die we nu als progressief zien. Soms zijn die progressieve normen verzwakkingen van christelijke normen, soms zelfs radicaler dan het christendom. En niet elke vorm van dat radicalisme is toe te juichen. Maar vanuit Paulus zie ik graag dat we eerst de diversiteit in Christus omarmen en daarna pas, in liefde natuurlijk, de grenzen bepalen.

Ik kan me goed voorstellen dat hier vragen of opmerkingen over zijn, of dat je het totaal met me oneens bent, voel je vrij om in liefde te reageren via de reacties of via de gebruikelijke communicatiemiddelen.